توضیحات

کلید مینیاتوری چیست ؟

فیوز مینیاتوری یا کلید مینیاتوری Miniature Circuit Breaker که اختصارا MCB نامگذاری شده است تجهیزات الکتریکی خانگی و صنعتی را در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار ( عبور جریان غیر مجاز ) محافظت میکند.

در فیوز ها ی مینیاتوری دو نوع جریان مطرح است:

1. جربان لحظه ای : روی فیوز ها جریانی نسبتاً بزرگ نوشته شده مانند ۶۰۰۰ یا ۳۰۰۰ و معمولاً این عدد در یک کار مستطیل شکل قرار دارد، جریان لحظه ای به جریانی گفته می شود که در یک لحظه ( کمتر از یک ثانیه ) فیوز توانایی تحمل این جریان را دارد.
2. جریان نامی : به حد اکثر جریان مجازی گفته می شود که یک فیوز توانایی تحمل آن را دارد و اگر جریانی بیش از جریان نامی که روی فیوز نوشته شده است از فیوز عبور کند، فیوز مدار را قطع می کند.

نتیجتا فیوز مینیاتوری از دو مکانیزم برای عملکرد خود استفاده میکند :

1-عملکرد بیمتالی برای حفاظت اضافه بار (به عبارت دیگر ، تشخیص جریان اضافه به عهده یک فلز ( بیمتال) میباشد ( شماره ۵ ) که بوسیله عبور جریان مدت دار بیش از جریان نامی گرم شده و بر اثر خم شدن باعث عمل کنتاکت فیوز مینیاتوری شده و مدار را قطع میکند.)

2-عملکرد مغناطیسی جهت حفاظت از اتصال کوتاه(همچنین جریان اتصال کوتاه بوسیله سیم پیچ (شماره ۷ ) که دارای تعداد دور کم و قطر زیاد میباشد بصورت مغناطیسی تشخیص داده شده و فیوز مینیاتوری عمل می کند.)

سایر المانهای فیوز مینیاتوری طبق تصویر عبارتند از :

۱) Actuator piker : for trip and reset

۲) Actuator Device mechanism

۳) Main contact : flow of current

۴) Terminal Block

۵) Bimetallic steel strip

۶) Tripping calibration screw

۷) Solenoid coil

۸) Arc extinguisher

منحنی قطع فیوز چیست؟

این منحنی نمایانگر  حداکثر زمان، نسبت به جریانی است که به‌صورت لحظه‌ای متحمل شده و فیوز در برابر این جریان لحظه‌ای واکنشی نشان نمی‌دهد. این کلیدها با توجه به منحنی قطع C در برابر جریان اضافه، بین 5 تا 10 برابر جریان نامی در زمان مشخص  قطع می‌کند.

فیوزها از نظر سرعت عملکرد به دو دسته کندکار و تندکار تقسیم می‌شوند:

فیوزهای کندکار:

این نوع فیوزها در برابر عبور جریان بیش از حد واکنش ملایم تری از خود نشان می‌دهند و برق را دیرتر قطع می‌کنند. با اینهمه، واکنش این فیوزها در برابر جریان اتصال کوتاه تقریباً لحظه‌ای است.

فیوزهای تندکار:

این فیوزها زمان قطع کمتری نسبت به فیوزهای کندکار داشته و به همین دلیل در مصارف روشنایی استفاده می‌شوند.

فیوز مینیاتوری از نظر کاربرد به تیپ های B روشنایی ، C موتوری ، D ترانسفورماتوری ، K قدرت ، Z بسیار حساس تقسیم بندی می گردد:

فیوز مینیاتوری نوع B روشنایی :

کلید مینیاتوری نوع B عموما در مصارف خانگی و روشنایی کاربرد دارند. این کلیدها در جریان اضافه بار بین ۳ تا ۵ برابر جریان نامی در زمان مشخص ، مدار را قطع می کنند و حساسیت مناسبی برای کاربردهای عادی خانگی دارند. این کلید به فیوز مینیاتوری تندکار نیز معروف است.

فیوز مینیاتوری نوع C موتوری :

کلید مینیاتوری نوع C بیشتر کاربرد صنعتی دارند. این کلیدها در جریان اضافه بار بین ۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی در زمان مشخص ، مدار را قطع می کنند و زمان قطعشان از تیپ B بیشتر است. این کلید به فیوز مینیاتوری کندکار نیز معروف است.

فیوز مینیاتوری نوع D ترانسفورماتوری :

کلید مینیاتوری نوع D برای مصارف صنعتی خاص ( مانند مولد های اشعه ایکس X-Ray و یا ترانسفورماتورها ) استفاده می شوند. این کلیدها در جریان اضافه بار بین ۱۰ تا ۲۰ برابر جریان نامی در زمان مشخص ، مدار را قطع می کنند و زمان قطعشان از تمامی تیپها بیشتر است.

فیوز مینیاتوری نوع K قدرت :

کلید مینیاتوری نوع K برای حفاظت در مدارات قدرت ، ترانسفورماتور و موتور ها استفاده می شوند. در این نوع از کلید مینیاتوری حد جریان برای قطع در موارد اضافه بار کمتر از سایر کلیدهاست و هنگام به وجود آمدن اضافه بار مدار را سریعتر قطع می کنند ولی در موارد اتصال کوتاه منحنی قطع این نوع کلید ها بین تیپ D و C می باشد.

فیوز مینیاتوری نوع Z بسیار حساس :

این نوع از کلید مینیاتوری هنگامی که جریان عبوری از جریان نامی بیشتر شود در یک مدت زمان خاص ( که از تمامی تیپها کمتر است ) طبق منحنی قطع ، فرمان قطع را صادر می کند. حساسیت این نوع از کلیدها ، هم در مواقع اضافه بار و هم اتصال کوتاه از تمامی تیپهای دیگر بیشتر است و در صورت بروز خطا مدار را سریعتر قطع می کند. بنابر این کاربرد این نوع فیوز مینیاتوری در مدارات با حساسیت بالا می باشد.

زمان قطع این تیپها به ترتیب ( از سریعترین ) عبارت است از : Z و B و C و D

نکته: بروری کلیدهای مینیاتوری میتوان وسایل جانبی برای تشخیص وضعیت خاموش و روشن و یا آلارم تعبیه کرد.

نکاتی که در خرید کلید مینیاتوری باید رعایت کرد:

1. جریان کار کلید مینیاتوری
2. نوع کلید مینیاتوری(بسته به محل استفاده دارد)
3. تجهیزات جانبی
4. تعداد پل های آن
5. حداکثر جریان
6. تیپ فیوز یا منحنی قطع
7. حداکثر جریان لحظه‌ای یا اتصال کوتاه

 طراحی و شکل ظاهری فیوز مینیاتوری تک فاز پارس فانال

مانند سایر کلید مینیاتوری‌های تک فاز این کلید مینیاتوری نیز دارای 1 پل است که جهت اتصال سیم فاز می‌باشد. در وسط کلید آبی‌رنگی برای قطع و وصل فیوز می‌باشد که وضعیت آن با نوشتن 0-OFF جهت وضعیت قطع و 1-ON جهت وضعیت وصل مشخص‌شده است. همچنین در زیر برند پارس فانال نشانگری وجود دارد که وضعیت قطع و وصل را بارنگ‌های سبز و قرمز نشان می‌دهد. این فیوز با توجه به شکل ظاهری و ابعادی که دارد از آن میتوان در جعبه توزیع های کارگاهی نیز استفاده نمود.

ابعادکلید مینیاتوری  پارس فانال